FORTA-Fİ NEDİR?
FORTA-FI, güç, dayanıklılık ve birleştirme özellikleri ile bilinen aramid,polyolefin fiberler ve diğer materyalleri içeren asfalt güçlendiricidir.
Forta İnşaat güvencesi ile ithal edilen Forta - Fi 1982 yılında Forta A.B.D. tarafından patentlenmiştir ve 30 yıldır asfalt için vazgeçilmez katkı malzemesi olarak kullanılmaktadır.
Üç boyutlu özelliği asfalt karışımına hızla katılan ve içinde homojen olarak dağıtılan, güçlü ve kimyasal –inert sentetik fiberler ve materyallerden oluşmaktadır.
Forta-FI fiberleri karışım içinde dağıldıktan sonra hem konvansiyonel hem de modifiye asfalt karışımlarında güçlendirici olarak etki eder ve güçlendirilmemiş asfalt ile asfaltlanmış yol yüzeylerinde sıkça karşılaşılan stabiliteyle ilgili problemlerin ortadan kaldırılmasını sağlar.
Asfalt karışımı içine dağılmış milyonlarca fiber yol yüzeyinde görünmez ve normal yayım ve sıkıştırma sürecinden farklı bir uygulama gerektirmez.Forta-FI termal,reflektif ve yorgunluk çatlamalarının ve tekerlek oyuklarının oluşmasını engelleyerek HMA,WMA ve PTA asfalt uygulamalarının tamamında etkin biçimde dayanıklılık ve uzun ömür sağlar.

KULLANIMI KOLAY

• Her ton asfalta 1 torba/dozaj ekleyin.
• Asfalt karıştırma tesislerinde istediğiniz hızda karıştırın. Saniyeler içinde tamamen karışır.
• Asfaltta tamamen ve homojen olarak dağılır.
• Değişik karıştırma sıcaklıkları için özel formülleri bulunmaktadır.

HİÇBİR DEĞİŞİKLİK GEREKTİRMEZ

• Kullanmakta olduğunuz asfalt karışımında hiçbir değişiklik gerektirmez.
• Asfalt karıştırma tesislerinde hiçbir değişiklik gerektirmez.
• Serme ve sıkıştırma uygulamalarında hiçbir değişiklik gerektirmez.
MALZEME YAPISI;

FORTA-FI

Aramid, Poliolefin ve diğer Poliprepilen liflerden oluşur.

Siyah renkteki Poliolefin fiberler;

• Bitümün viskozitesini artırır ve
• Homojen dağılım sağlar.
• Erime sıcaklığı 100°C dir.

Sarı renkteki Aramid fiberler;

• 3000 Mpa çekme dayanımı vardır.
• Erime sıcaklığı 427°C dir.
• Asfalt betonun güçlendirilmesini sağlar.
KULLANIM AMACI
Ekonomik, Dayanıklı ve Uzun Ömürlü Asfalt
Düşük maliyetle yüksek performanslı asfalt oluşturur.
Asfalt onarımlarında 3 boyutlu güçlendirme sağlar.
Elastisite modülü yüksek bir asfalt oluşturur.
Tekerlek izi ve çatlak oluşmasını azaltır.
Marshall stabilite değerini ve akma sayısını arttırır.

DEFORMASYONLAR

Sebepler:

• Yüksek Penetrasyonlu Asfalt
• Aşırı Segregrasyon
• Düşük Stabilite

 

• Düşük Viskozite
• Trafik Yükünün Tekerrür Fazlalığı
• Yetersiz Sıkıştırma

Forta-Fi viskoziyete, segregasyona ve stabiliteye etkisiyle asfaltın deformayonlara karşı direncini artırır.

ÇATLAMALAR

• Asfaltın Trafik Yükünden Dolayı Yorulması.
• Yüklerin Çekme Mukavemetini Aşması.
• İklim Koşullarına Bağlı Asfalt Bozulmaları.
• Segregrasyon Sonucu Oluşan Oturmalar.

Forta-Fi'nin eğilme direnci ve değişik iklim koşullarında sağladığı avantajlar deneylerle kanıtlanmıştır.

Ayrıca, Forta-Fi lifli yapı sayesinde segregasyonu engeller.

AYRIŞMALAR

Forta-Fi, kusmaya ve yüzey aşınmalarına direnç gösterir her tür ayrışmaya karşı etkilidir.

Çukurlar

Sökülmeler

Kaygan Yüzey

TEKNİK AVANTAJLAR

• Kayma Mukavemetini artırır.

• Kalıcı Şekil Değiştirmeye karşı etkilidir.

• Termal Çatlamalara karşı direnci artırır.

• Çatlak İlerlemesini minimuma indirir.

• Yorulma ve Tekerlek İzine karşı etkilidir.

• Eğilme Dayanımını ve Viskoziteyi artırır.

KAYMA MUKAVEMETİ

100mm çapında, 150 mm, yüksekliğin de silindir numuneler. 0,5 kg/ton FORTA-Fİ katkılı asfalt ile Normal Asfalt karşılaştırması.

a) Kohezyon Sabiti ve İçsel Sürtünme Değerleri

b) 0,14 Mpa (20 psi) seviyesindeki basınç altında davranış

ÇATLAK İLERLEMESİ DAVRANIŞI

Uygulama, 10 cm. çapında disk numunelerle değişken yükleme altında yapılmıştır.
FORTA-FI Çatlak İlerlemesini Kısıtlar…
• FORTA-FI katkılı karışımın deney sonrasında bile birbirinden ayrılmayarak elle parçalanması zor halde kalmıştır,
• Donatısız asfalt karışım ise deney sonrasında rahatlıkla parçalara ayrılabilmektedir.
• Deneylerden bir yıl sonra (iki yaz mevsimini içeren bir takvimde) uygulama alanındaki incelemelerde kontrol karışımı olan bölgede 60-70 cm boyunda derin çatlaklar gözlenmiştir.
• Buna karşın FORTA-FI ile hazırlanmış kısımda herhangi bir çatlağa rastlanmamıştır.

a) Kohezyon Sabiti ve İçsel Sürtünme Değerleri

(Akma Değeri Testi)

• FORTA FI kalıcı şekil değiştirmelere karşı dirençlidir.

Uygulama, 0.1 sn. yükleme, 0.9 sn. bekleme şeklinde gerçekleşmiştir.

Akma Sayısı değerleri, Forta-Fi’li asfaltta, kontrol asfaltından 15 kat daha yüksektir.

TERMAL ÇATLAMA DAYANIMI

• Forta-Fi Termal Çatlaklara Karşı Direnç Kazandırır…

a) Sıcaklık altında eğilme dayanımları

b) Toplam kırılma enerjisi miktarları

YORULMA DAYANIMI ve TEKERLEK İZİ

Proje Yeri : Phoenix
Dizayn Ömrü : 10 yıl

Asfalt betonu 5-15cm
Temel 20cm (200 Mpa)
Zemin (100 Mpa)

• Normal asfalt ve Forta-Fi’li (0.5kg/ton) asfalt yol denemesi yapılmıştır.
• 2 dereceli trafikte,

Yoğun Trafikte

YOGT (Yıllık ortalama günlük trafik) : 7,000
EDYS (Eşdeğer tek dingil yük sayısı) : 50,000,000

Orta Dereceli Trafikte

YOGT (Yıllık ortalama günlük trafik) : 1,500 EDYS (Eşdeğer tek dingil yük sayısı) : 10,000,000

EKONOMİK AVANTAJLAR
• Bakım-Onarım Maliyetleri Düşer.
• Yapım Süresi Kısalır.
• İşçilik Maliyeti Azalır
• Servis Süresi Erken Başlar
• Yol Kalınlığı %35 Oranında Azaltılabilir.
Asfalt kalınlığını %35 azaltmakla; – Bitüm ve agrega miktarı azalır.
– Taşıyıcı kamyon ve işçilik maliyetleri azalır.
– Proje süresi azalır.
– Trafiğin durdurulma süresi azalır.
– İnşaat maliyetleri düşer.

REFERANSLAR